Bibliografia w pracy licencjackiej

Bibliografia w pracy licencjackiej sprawia ci problemy? Nie wiesz, jak się za nią zabrać? Jak zapisać wykorzystane do niej materiały źródłowe? Gdzie zamieścić przypisy i jak powinny one wyglądać?

Z tymi problemami mierzy się wielu studentów, dlatego tym poradniku postaramy się odpowiedzieć na pytanie “jak napisać bibliografię do pracy licencjackiej?”

Bibliografia w pracy licencjackiej – co to?

Zanim przejdziemy do tego, jak napisać bibliografię do pracy licencjackiej, omówmy, czym właściwie ona jest. Bibliografia to uporządkowany spis publikacji, do których autor odwołuje się w swojej pracy (licencjackiej, inżynierskiej, magisterskiej…). Mogą to być m.in.: publikacje książkowe, czasopisma, artykuły, źródła internetowa, dane statystyczne, itp.

Umieszczamy ją na końcu pracy naukowej, zaraz po podsumowaniu. Znajdziemy ją np. w pracach dyplomowych (licencjackich, inżynierskich, magisterskich), na końcu książek, artykułów i jako osobne artykuły, czy wydawnictwa.

Bibliografia jest obowiązkowa w każdej pracy naukowej! Dzięki niej możliwa jest weryfikacja treści pracy.

Zapis pozycji bibliograficznych

Na zapis pozycji bibliograficznej składają się z następujące elementy:

• Dane autora publikacji. Pierwsza litera imienia oraz nazwisko;
• Tytuł wskazanej publikacji;
• Nazwa wydawnictwa;
• Miejsce i rok wydania publikacji.

Przykładowy zapis pozycji bibliograficznej:

M. Strzelbicki, M. Chołodecki, Publiczne prawo gospodarcze. Procedury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2010

Rodzaje bibliografii

Bibliografie dzielimy na:

• Osobowe – czyli literaturę związaną z daną osobą lub spisy prac danej osoby.
• Przedmiotowe – czyli literaturę na określony w pracy temat.

Bibliografia w pracy licencjackiej musi zawierać wykaz materiałów źródłowych, które zostały wykorzystane podczas pisania pracy. Jest to tak zwana “bibliografia załącznikowa”. Stanowi ona uporządkowany spis materiałów związanych z problematyką pracy. Taki wykaz źródeł powinien znaleźć się na końcu. Ważne jest też, aby go właściwie pogrupować lub poszeregować alfabetycznie według nazwisk autorów lub haseł autorskich. Należy również pamiętać o ponumerowaniu go.

Bibliografia załącznikowa stanowi spis publikacji (książek, artykułów, źródeł internetowych, itd.). Dzięki niej możliwe jest szybkie zorientowanie się, do czego odwołał się autor w swojej pracy. W jakiej mierze są to źródła, a w jakiej opracowania. Czy materiały, do których autor sięgał w pracy są odpowiednie, naukowe, profesjonalne i wiarygodne.

Podsumowując, bibliografia załącznikowa jest wykazem przypisów bibliograficznych w formie spisów. Zamieszcza się ją po tekście głównym. Zawarte w niej różne rodzaje źródeł należy zapisać oddzielnie, dzieląc je na grupy wg tematyki (kryteria treściowe) lub według kryteriów formalnych. Przykładowo: w pierwszej grupie mogą być publikacje książkowe, w następnej – wydawnictwa ciągłe i literatura cykliczna (magazyny, czasopisma), a w ostatniej grupie mogą się znaleźć źródła internetowe.

Opis bibliograficzny

Opis bibliograficzny polega na podaniu cech formalnych dokumentu/publikacji. Umożliwia ich identyfikację. Opis taki składa się z: pierwszej litery imienia i pełnych nazwisk autora publikacji, tytułu publikacji, daty i miejsca wydania oraz ze strony w publikacji, do której odwołuje się dany fragment tekstu lub z której zaczerpnięto cytat.

Opisy bibliografii załącznikowej powinny być posegregowane alfabetycznie, na podstawie nazwiska autora lub tytułu dokumentu (gdy nie jest autoryzowany nazwiskiem). Jeśli jednak cytujemy kilka prac tego samego autora, powinniśmy zastosować zapis chronologiczny – według daty publikacji.

Bibliografia w pracy licencjackiej – przypisy

Przypis jest wydzieloną częścią pracy, gdzie wskazane jest źródło cytowania przypisy tworzymy z użyciem odsyłacza (cyfra arabska) pod koniec cytowanego fragmentu tekstu. Natomiast na dole strony umieszony jest sam przepis, wraz z identyczną cyfrą, jaka jest w odsyłaczu. Może znaleźć się również na końcu dokumentu. W każdym wypadku jest oddzielony od reszty tekstu podłużną, ciągłą linią.

Kluczowe skróty w przypisach:

• Ibidem (ibid., ib.), Tamże – skrót, który możemy używać w sytuacji, kiedy kolejne przypisy odnoszą się do tej samej publikacji, ale dotyczą różnych jej stron. Po użyciu takiego skrótu należy napisać odpowiedni numer strony, z której pochodzą cytaty lub informacje.
• Op. cit (wcześniej cytowane), Dz. Cyt. (dzieło cytowane) – tych skrótów używany, kiedy odwołujemy się do pracy już wcześniej wspomnianej, ale po której napisano już inny przypis (lub kilka). Jeśli często korzystamy z tego skrótu, musimy napisać w przypisie nazwisko autora i stronę publikacji, aby było jasne, do czego nawiązujemy. Jeśli cytujemy wiele prac tego samego autora, musimy zawrzeć nie tylko nazwisko, ale również tytuł dzieła.

Podsumowanie najważniejszych zasad dotyczących stosowania przypisów:

• Musimy być konsekwentni co do sposobu zapisu przypisów w całej pracy. Np. nie możemy raz pisać pełnego imienia autora publikacji, a raz samego inicjału.
• W pracy licencjackiej należy stosować przypisy dolne.
• Numeracja przypisów powinna być ciągła i narastająca w całej pracy.
• Każdy przypis musimy zaczynać się wielką literą oraz kończyć kropką.
• Oznaczenie przypisu (odnośnik) w tekście pracy powinno się znaleźć przed kropką kończącą zdanie.
• Tytuły powinny zostać podane bez użycia cudzysłowów, ale przy użyciu kursywy.
• Przypis Tamże/Ibidem stosujemy tylko, jeśli powołujemy się na źródło przytoczone bezpośrednio w poprzedzającym przypisie.
• Nie wolno stosować przypisów, które nie mają związku z pracą.
• Styl przypisów należy uzgodnić z promotorem, nim rozpoczniemy pisanie pracy dyplomowej.

Podsumowanie

Bibliografia w pracy licencjackiej powinna być dopracowana i solidnie napisana. Ona wskazuje na literaturę, z której korzystał student pisząc swoją pracę. Na jej podstawie można określić, jak duży był wkład autora pracy w pisanie dzieła.